Opdracht huisvesting vluchtelingen flinke kluif voor gemeente

Er zit grote druk op de opvang van asielzoekers, vergunninghouders en vluchtelingen uit Oekraïne. Het aantal mensen dat op de vlucht is en opvang zoekt in Nederland leidt tot forse uitdagingen op het gebied van opvang, (tijdelijke) huisvesting en ondersteuning. Ook onze gemeente heeft een opdracht om voor de drie doelgroepen aan de slag te gaan.

Wie in Nederland asiel aanvraagt, heeft recht op opvang

Nederland is verplicht om asielzoekers op te vangen. Hier zijn internationaal en in Europees verband afspraken over gemaakt. De asielzoekers worden in Nederland opgevangen door het COA (Centraal Orgaan opvang Asielzoekers) die onder andere zorgt voor begeleiding. Het COA is voor de locaties afhankelijk van de vrijwillige medewerking van gemeenten.

Spreidingswet

Met de nieuwe Spreidingswet komt hier verandering in. Gemeenten krijgen met de Spreidingswet en structurele wettelijke taak bij de opvang van asielzoekers. De Spreidingswet treedt naar verwachting op 1 januari 2024 in werking. Zo wil het kabinet stimuleren dat gemeenten uit eigen beweging moeite doen voor asielopvang.  Met deze wet kan de staatssecretaris gemeenten ook dwingen om opvangplekken te realiseren wanneer zij zich niet voldoende inspannen.

In Zuidoost Brabant wordt een groot aantal asielzoekers opgevangen in AZC Cranendonck. Maar daar zijn niet genoeg plaatsen om de grote instroom op te vangen. Het is niet duidelijk of en hoe lang deze locatie nog open blijft. Er moet dus gezocht worden naar meer opvangplekken. Onze gemeente heeft de taak om dit jaar opvang mogelijk te maken voor 48 asielzoekers.

Op zoek naar woningen voor vergunninghouders

Niet iedere groep vluchtelingen vraagt om dezelfde soort opvang. Waar asielzoekers tijdens de aanvraagprocedure om in Nederland te mogen blijven opgevangen worden in AZC’s, zijn vergunninghouders (personen die het recht hebben gekregen om in Nederland te mogen blijven) op zoek naar een woning. Voor deze groep krijgt de gemeente jaarlijks een taakstelling (=opdracht). Voor 2023 gaat het om 37 personen.

Op de vlucht voor oorlog in Oekraïne

Veel Oekraïners zijn gevlucht voor het oorlogsgeweld. Wanneer ze in ons land aankomen hebben ze recht op opvang en voorzieningen zoals onderwijs en zorg. In onze gemeente dragen wij ons steentje bij door de opvang van 72 Oekraïners op Vakantiepark De Brabantse Kempen (voorheen ‘De Hertenwei’). De verwachting is dat nog meer Oekraïners zullen vluchten zolang er geen zicht is op het einde van de oorlog. Hoelang de vluchtelingen in Nederland blijven en of ze ooit nog naar huis kunnen is niet duidelijk.

Samenwerken om taakstellingen te halen

Het is niet eenvoudig om onze opdrachten voor de genoemde groepen uit te kunnen voeren. Kant-en-klare oplossingen zijn er niet, dus moeten we zoeken naar mogelijke opvanglocaties en woningen. Dat doen we samen met de Kempengemeenten, want het kan zo zijn dat in de ene gemeente woningen beschikbaar heeft voor vergunninghouders of Oekraïners en dat een andere gemeente ruimte vindt voor een opvanglocatie voor meer asielzoekers dan zij zelf moeten opvangen. We mogen als gemeente de individuele opdrachten die we hebben gezamenlijk opvangen in de regio. Door samen te werken hopen we sneller te kunnen helpen en vluchtelingen zo snel mogelijk een menswaardige opvang te kunnen bieden.

Hoe gaan we nu verder?

We gaan op zoek naar geschikte opvangplekken. Op het moment dat we denken een goede locatie in zicht te hebben, gaan we eerst in gesprek met de mensen die rondom die locatie wonen. Om uit te leggen wat het voor hen zou betekenen. Om samen te praten over oplossingen en samen op te trekken in het creëren van een gastvrije opvang van mensen op de vlucht.

Meer informatie

Heb je misschien ideeën voor locaties voor de opvang in onze gemeente? Dan horen wij dat graag! We kunnen dan ook meer informatie geven over de voorwaarden die voor de diverse opvangsituaties van toepassing zijn. Contact opnemen kan via ruimtelijkeontwikkeling@reuseldemierden.nl.